سالمندان تقریبا متوجه همه برخوردهای ما می شوند. متاسفانه به خاطر اینکه سالمندان ممکن است درگیر برخی اختلالات شناختی شوند، گروهی از افراد تصور می کنند که آنها دیگر متوجه رفتارهای نادرست و حتی توهین آمیز ما نمی شوند. حتی گروهی تصور می کنند سالمند به دلیل ضعف شنوایی قادر به شنیدن حرفهای آنها نیست. به فرض آنکه این گروه درست بگویند باز هم قدرت زبان بدنشان را از یاد برده اند. یادشان می رود که سالمند متوجه رفتارهای غیرکلامی آنهاست. او می بیند که شما مرتب گوشی تان را چک می کنید و معنای این حرکت را به خوبی می فهمد.
به این دلایل این افراد به خودشان اجازه می دهند که هر حرفی را در مقابل سالمندان بگویند و یا هر طور که دوست دارند با آنها صحبت کنند. در طول مدتی همکاری ام با خانه سالمندان حتی شاهد آن بودم که ملاقات کنندگان در حضور سالمندان بی پروا از ادبیاتی استفاده می کردند که قطعا برای سالمند ناخوشایند بوده است. سالمند آزرده ممکن است واکنشی نشان ندهد. ممکن است توان جسمانی کافی برای اعتراض نداشته باشد. ممکن است نگران باشد که اگر اعتراضی کند همین اندک حمایت را هم از دست بدهد. ممکن است نگران باشد که بیشتر مورد هجوم و حتاکی فرد خاطی قرار گیرد و یا هزاران علت دیگر. اما در بسیاری از موارد بعد از ملاقات با اقوام شاهد دلگیر بودن سالمندان بوده ام. گرچه ممکن است نخواهند دراین باره زیاد صحبت کنند اما کافی بود تنها چند دقیقه کنارشان بنشینم تا بغضی را که تلاش می کنند بخورند یا اشکهایی را که خودسر می آیند ببینم. گاهی حتی شاهد بودم که چه طور تلاش می کردند رفتار فرزندشان را توجیه کنند. اما متاسفانه درون آشفته شان هر روز آشفته تر می شد.
تقاضا دارم در ملاقات و صحبت با سالمندان دقت بیشتری داشته باشید. آنها خیلی خوب متوجه پیامهای غیر کلامی شما می شوند. آنها در بسیاری از مواقع گفته های شما را می شنوند. بسیار دل نازک هستند و به راحتی ناراحت می شوند حتی اگر این مساله را به زبان نیاورند. این ما هستیم که در بسیاری از مواقع آگاه نیستیم.
لطفا درحضور سالمند درباره این مسایل صحبت نکنید:
- １.وضعیت نامطلوب جسمانی خودش یا یکی از اقوام
- ２.اوضاع نگران کننده اقتصادی و اجتماعی
- ３.گلایه و شکوه از زندگی و اطرافیان
- ４.شرایط رو به افول سالمند
- ５.سختی شرایط نگهداری از سالمند
- ６.هزینه ای که برای او می کنید
- ７.قدرت و توانمندی سالمند
- ８.و تمام مواردی که می تواند منجر به نگرانی او شود
البته بدیهی است که گاهی لازم است با مشورت با روانشناس یا پزشک سالمند برخی از موارد فوق با او درمیان گذاشته شود. مثلا اگر لازم است سالمند درمان خاصی را شروع کند، لازم است ضمن دادن امیدواری و با جملات امیدبخش برای او تا حدودی که پزشک تعیین می کند درباره شرایط جسمانی اش صحبت شود. یا اگر سالمند تصور می کند فرزندانش او را رها کرده اند و به او توجهی ندارند می توان با مشورت درمانگر تا حدودی برایش توضیح داد که هزینه هایی که می شود نشان از علاقه آنها و توجهشان است. البته باید توجه داشت مرز بین اطلاع رسانی و منت گذاشتن بسیار باریک است. اگر با ادبیاتی با سالمند صحبت شود که او احساس ازردگی کند قطعا آسیب بیشتری به وی تحمیل شده است. لذا لازم است حتما با مشورت پزشک یا رواندرمانگر سالمند با او صحبت شود.
لطفا در ملاقات با سالمندان به نکات فوق توجه کنید و باور کنید که وضعیت روانشناختی و جسمانی آنها ممکن است به شدت تحت تاثیر حرفهای شما قرار بگیرد. به خاطر داشته باشید همانطور با آنها صحبت کنید که دوست دارید با خودتان صحبت شود. درباره موضوعاتی حرف بزنید که دلشان نلرزد و بیشتر از آنچه نگران هستند نگرانشان نکنید.
منبع عکس:
https://ruiz.house.gov/issues/senior-citizens